Literatuur Vlaanderen kent € 933.400 toe aan 99 auteurs in de vorm van werkbeurzen voor nieuwe projecten. Een werkbeurs bedraagt dit jaar gemiddeld € 9.428. Zeven op de tien auteurs die een beurs aanvroegen, ontvingen een positief antwoord.
Werkbeurzen?
Auteurs van non-fictie, proza, poëzie, theater en kinder- en jeugdliteratuur, stripauteurs en illustratoren kunnen een subsidie aanvragen om te werken aan hun literaire creaties. Literatuur Vlaanderen wil auteurs daarmee tijd en ruimte bieden om nieuw werk te maken. Dat komt vooral ten goede van de kwaliteit en dat wordt door de auteurs erg gewaardeerd, zo blijkt uit een bevraging die Literatuur Vlaanderen in 2019 uitvoerde samen met de Vlaamse Auteursvereniging (VAV). Via de toekenning van werkbeurzen stimuleert Literatuur Vlaanderen een breed en rijk aanbod van literair werk, dat ze tot bij steeds meer lezers wil brengen. Non-fictieauteurs kunnen nog tot 15 mei een aanvraag indienen. Voor alle andere genres zijn de beslissingen al bekend.
Een werkbeurstoekenning wordt uitgedrukt in één tot acht eenheden, waarbij een eenheid overeenkomt met € 2.600. De advisering gebeurt door de adviescommissies die gespecialiseerd zijn in het genre (de genres) waarin de auteur actief is. Belangrijk is ook dat er een inkomensgrens geldt: boven die grens wordt geen subsidie betaald. Het toegekende aantal eenheden wordt dus niet in alle gevallen volledig betaald.
Overzicht toekenningen werkbeurzen 2020
Goede timing
De beslissingen over de werkbeurzen worden elk jaar rond deze tijd bekendgemaakt, maar dit jaar zijn ze extra welkom. Door de coronacrisis zijn het ook voor heel wat auteurs moeilijke tijden, met auteurslezingen en literaire evenementen die worden afgelast, een dalende boekenverkoop en uitgeverijen die in moeilijkheden komen. Auteurs halen hun inkomsten vaak uit diverse bronnen (bijvoorbeeld royalty’s, beroepsinkomsten als zelfstandige in bijberoep, subsidies, deeltijdse looninkomsten, de kleine vergoedingsregeling of werkloosheidsvergoedingen in het kader van het kunstenaarsstatuut). Door de huidige situatie wordt er van verschillende kanten aan die inkomsten geknaagd en vaak is er niet meteen een passend antwoord om de financiële impact op te vangen.
Voor Literatuur Vlaanderen is de rechtstreekse steun voor auteurs een heel belangrijke pijler van haar werking. De werkbeurzen zijn daarbij cruciaal, en dankzij digitale hulpmiddelen en de toewijding van de adviescommissies was er ook in deze uitzonderlijke tijden geen vertraging bij het toekenningsproces. Maar er wordt ook ondersteuning geboden via andere kanalen. Specifiek voor het inkomensverlies door geannuleerde auteurslezingen heeft Literatuur Vlaanderen bijvoorbeeld een compensatieregeling uitgewerkt en is er tijdelijk ook subsidie mogelijk voor lezingen die online plaatsvinden.
Toekomst
Literatuur Vlaanderen denkt ook al verder vooruit, aldus directeur Paul Hermans: ‘Via de werkbeurzen blijft de tijd en ruimte voor creatie voor auteurs gehandhaafd. Nu zal het er voor ons op aankomen om te werken aan een boekenvak dat de slagkracht behoudt om deze nieuwe creaties, deze literatuur-in-wording, ook onder de mensen te blijven brengen: in boekvorm of anders, in de boekhandel of de bibliotheek, live op het podium of op de radio. Het maakt niet uit hoe, als het maar gebeurt. Verschillende verbindingsstukken tussen auteur en lezer hebben klappen gekregen. Deze schade inhalen, daar ligt voor ons de werkelijke uitdaging in het tijdperk na corona.’