Creatief schrijven op school tegen de ontlezing

Auteursresidenties 28 mei 2024

Literatuur Vlaanderen lanceerde in het schooljaar 2022-2023 het project ‘auteursresidenties op school’ als onderdeel van het Leesoffensief. Twee schooljaren lang gingen meer dan 40 verschillende auteurs in 50 scholen een semester lang intensief aan de slag met leerlingen middelbaar onderwijs rond taal en creatief schrijven. Onderzoek toont namelijk aan dat de algemene leesvaardigheden van moeilijke lezers of niet-lezers verbeteren via creatieve schrijfopdrachten. Het resultaat is een handige inspiratiegids voor leerkrachten met kant-en-klare lespraktijken: 'Creatief schrijven op school'.

©

Michiel De Vijver

Creatief schrijven tegen de toenemende ontlezing

Testen als PISA en PIRLS tonen aan dat Vlaamse jongeren de laatste jaren steeds minder scoren op leesvaardigheden en leesmotivatie. Het belang daarvan is niet te onderschatten: de effecten van lezen op individueel en sociaal welzijn, op persoonsvorming en denkvermogen, en op sociale participatie zijn groot. Onderzoek toont aan dat de algemene leesvaardigheden van moeilijke lezers of niet-lezers verbeteren via creatieve schrijfopdrachten.

Auteursresidentie Vera Van Renterghem

©

Michiel Devijver

Auteursresidenties in scholen

Literatuur Vlaanderen lanceerde in het schooljaar 2022-2023 het project ‘auteursresidenties op school’ als onderdeel van het Leesoffensief. Hierbij gingen auteurs een intensief engagement aan met een middelbare school en gingen ze een semester lang met de leerlingen aan de slag rond taal. De auteurs en hun leerlingen werkten toe naar een mooi eindproduct, zoals een gedichtenbundel of een literair receptenboek. Het doel van die auteursresidenties was de drempel naar boeken, lezen literatuur verlagen, om de toenemende ontlezing tegen te gaan.

Creatief schrijven op scholen kan literatuur zichtbaarder en toegankelijker maken voor leerlingen. De drempels voor boeken en literatuur gaan op die manier naar beneden, zodat alle jongeren de toegang tot literatuur kunnen vinden als ze dat willen.

In het schooljaar 2022-2023 ging Literatuur Vlaanderen aan de slag met 18 auteurs en scholen. In het schooljaar 2023-2024 kwamen daar nog eens 32 trajecten bij. De auteursresidenties in scholen komen tot stand met steun van de Vlaamse Regering onder het Leesoffensief en er wordt nadrukkelijk ingezet op aansluiting bij de 16 sleutelcompetenties van de vernieuwde eindtermen.

Ze hebben iets gedaan waarvan ze verondersteld werden dat het niet aan hen besteed was. Iets wat ze hopelijk zullen meedragen als een waakvlam die hun leven kan laten ontvlammen.

Wouter Bulckaert (auteur)
Auteursresidentie Wouter Bulckaert 2

Auteursresidentie Wouter Bulckaert.

©

Bob Van Mol

Inspiratiegids voor leerkrachten: ‘Creatief schrijven op school’

Alle kennis en kunde van twee jaar auteursresidenties werden gebundeld in een inspiratiegids voor leerkrachten. Alle leerkrachten met een hart voor leesbevordering profiteren zo mee van de waardevolle ervaringen uit de auteursresidenties. Deze inspiratiegids reikt je handvatten aan om zelf met je leerlingen aan de slag te gaan rond creatief schrijven in de klas. Je kunt kiezen uit vijf verschillende programma’s die je aan de hand van kant-klare-oefeningen leiden naar een ander literair eindproduct. De oefeningen in deze inspiratiegids zijn met zorg samengesteld op maat van de tweede en derde graad secundair onderwijs. Leerkrachten en scholen kunnen de publicatie vanaf 28 mei 2024 bestellen. 

©

Michiel De Vijver

Vrienden voor het lezen (Leesoffensief)

PISA en PIRLS houden al lang de rode kaart omhoog voor begrijpend lezen. Vlaanderen mag niet nog verder te zakken: ondertussen bereikt 20 % van de 10- en 15-jarigen het minimumniveau voor lezen niet en de 10-jarigen behalen in de internationale PIRLS-vergelijking met 45 landen slechts de 32ste plaats. Het Leesoffensief gaat hier op alle fronten tegelijk tegenaan (onderwijs, vrije tijd, vroege geletterdheid) en wil overtuigde lezers dicht bij het hart houden maar vooral de niet-lezers erbij halen. De bijhorende communicatiecampagne ‘Vrienden voor het Lezen’ wil daarom zoveel mogelijk Vlamingen mobiliseren om te lezen, voor te lezen of samen te lezen.