20 auteurs en scholen starten in september met residentietraject

In maart 2022 lanceerde Literatuur Vlaanderen een oproep voor auteurs en scholen die zich wilden engageren voor een residentietraject in het schooljaar 2022-2023. Er kwam veel respons: maar liefst 53 scholen en 92 auteurs meldden zich aan. Uit de vele inzendingen werden intussen 20 auteurs en 20 scholen geselecteerd en aan elkaar gekoppeld. Die duo’s slaan vanaf volgend schooljaar de handen in elkaar: de auteur zal in de school een semester lang workshops creatief schrijven komen geven.

Auteursresidenties?

Met deze 20 trajecten wordt de aftrap gegeven van een meerjarig piloottraject voor auteursresidenties in het secundair onderwijs. Het gaat om intensieve trajecten van een half jaar, gericht op zwakke en moeilijke lezers en niet-lezers uit het TSO- en BSO-onderwijs. Het initiatief past in het bredere Leesoffensief voor Vlaanderen: meer dan 50 acties moeten een antwoord bieden op de uitdagingen waar we in Vlaanderen voor staan op vlak van lezen. De enthousiaste respons op de oproep van Literatuur Vlaanderen is alvast een opsteker: zowel scholen als auteurs zagen duidelijk de noodzaak van inzetten op lezen en schrijven.

De selectie

Een externe commissie beoordeelde alle aanmeldingen en maakte een selectie. De commissie bestond uit Sylvie Dhaene (Iedereen Leest), Dirk Terryn (CANON Cultuurcel), Jordi Casteleyn (Universiteit Antwerpen), An Leenders/Aileen De Verneij (Creatief Schrijven) en Ruth Lasters (auteur en leerkracht). Elk commissielid bekeek de aanmeldingen vanuit de eigen expertise en invalshoek om zo tot een finale selectie te komen die gedragen is door alle betrokken partijen uit cultuur en onderwijs.

‘Mijn rol als jurylid bestond erin om mee te helpen om de best mogelijke puzzel te leggen,’ aldus Sylvie Dhaene, directeur van Iedereen Leest. ‘Het was bijzonder boeiend om de motivaties van de scholen en auteurs te lezen en de keuze was zeker niet eenvoudig.’ Aan de auteurs die meestappen in het traject wil ze vooral meegeven dat zij door hun aanwezigheid een belangrijke rol spelen voor de jongeren. ‘Voor ieder van jullie ligt er een boek of verhaal te wachten: dat is de boodschap die we jongeren moeten blijven geven, en zeker die jongeren die denken dat lezen niks voor hen is. Iedereen Leest en Literatuur Vlaanderen zijn er immers van overtuigd dat verhalen belangrijk zijn voor de ontwikkeling van kinderen en jongeren, voor hun verbeelding, voor hun taal, voor meer inleving enzovoort. We geloven bovendien dat de ontmoeting tussen jongeren en auteurs van grote betekenis is en dus een verschil kan maken.’

Ruth Lasters is zowel auteur als leerkracht en nam beide perspectieven mee in haar werk voor de selectiecommissie. Ze benadrukt het belang én de complexiteit van de residentietrajecten: ‘Als auteur vertegenwoordig je, of je dit nu wilt of niet, onder meer de intellectuele, cognitief georiënteerde kringen. Ofwel juist dat deel van de maatschappij waardoor de doelgroep van dit project zich niet altijd even correct en aardig bejegend voelt. Veel van de BSO- en TSO-leerlingen met wie je oog in oog komt te staan, zijn nog aan het herstellen van de val van de ASO-Olympus, waartoe jij als auteur veelal behoort. Voor je aan je zoektocht naar taalverwondering kan beginnen met de jongeren, moet je dus eerst aan een vertrouwensband werken door je empathisch vermogen én je humor in te zetten. Het gaat er niet alleen om de jongeren verbaal sterker te maken, maar ook om hen de sleutel tot hun eigen scheppingsvermogen aan te reiken. Die zal hen in tal van latere situaties – zowel talige, als niet-talige – enorm van pas komen. Wie iemand de toegang verschaft tot zijn eigen scheppingsvermogen maakt hem weerbaarder voor altijd.’

De duo's