Eefje Raets weet nog precies wanneer ze gevraagd werd om te zetelen in de adviescommissie leesbevordering: “Ik was net bevallen van mijn eerste kindje en ging helemaal op in mijn moederschapsrust. Ik wimpelde alle vragen af, tot Literatuur Vlaanderen aanklopte. Jullie waren de enigen die me mochten storen (lacht).”
Begin 2025 legde Raets haar mandaat bij Literatuur Vlaanderen neer: “Ik vond de dynamiek binnen de commissie prachtig. Door mensen met verschillende achtergronden samen een oordeel te laten vellen, kom je tot kwalitatieve adviezen. Er was altijd een collega die kon aanvullen of nuanceren. Dat hield onze blik open en mild.”
Raets werkt al jaren bij De Schoolbrug, de vzw achter het project ‘De Boekenkaravaan’: “Enerzijds coach ik de voorleesvrijwilligers die op bezoek komen in Antwerpse gezinnen waarvan een ouder Nederlands leert. Anderzijds ondersteun ik scholen die ouders actief willen betrekken bij hun voorleesbeleid.”
Wat neem je mee van de ervaring als commissielid?
“Ik vond het heerlijk om zoveel gedreven mensen en organisaties te ontmoeten. De leesvaardigheid staat onder druk in onze samenleving, dat wijst onderzoek telkens weer uit. Het is hoopgevend om dan zoveel inzet te zien. Tegelijkertijd voelde ik me soms machteloos. Dat leg ik uit. Onze commissie kent projectsubsidies toe, geen structurele steun. We laten verschillende organisaties aan bod komen en zetten regelmatig in op nieuwe experimenten. Dat heeft als keerzijde dat we organisaties waarvan de werking het projectmatige overstijgt niet kunnen blijven ondersteunen. Dat we hen evenmin kunnen doorverwijzen naar structurele subsidies elders, is extra pijnlijk. Want ze doen broodnodig werk en hebben waardevolle expertise in huis.”
Welk dossier blijft je bij en waarom?
“Ik ben erg blij met de samenwerking tussen Amal, de dienst inburgering in Gent, en bibliotheek De Krook waarbij anderstalige volwassenen een opleiding tot voorlezer krijgen. Ze lezen voor in hun moedertaal maar de opleidingstaal is Nederlands zodat ze ook die taal oefenen tijdens de samenkomsten. Het favoriete verhaal van elke voorlezer wordt opgenomen en ontsloten via Het Vertellement, een platform met meertalige voorleesfilmpjes. Dit was echt zo’n project waarover de hele commissie dolenthousiast was.”
Wat is je gouden tip voor wie een subsidieaanvraag wil indienen?
“Bij een leesbevorderingsproject wil je boeken en literatuur tot bij een bepaalde doelgroep brengen. Toon ons de mens die jij aan het lezen wilt krijgen. Voor wie doe je het? Welk verschil kan literatuur voor hen maken? Welk contact hebben jullie en hoe weet jij wat deze mensen nodig hebben? Voor onze commissie zijn dat essentiële vragen. Verder is er de mogelijkheid om een verkennend gesprek aan te vragen met een medewerker van Literatuur Vlaanderen of Iedereen Leest om je idee rond leesbevordering al eens door te praten. Dat is heel zinvol. Het is een tijdsinvestering, maar een die loont.”