Kom binnen

Sylvie Dhaene en Paul Hermans, directeurs van Iedereen Leest en Literatuur Vlaanderen, openden op donderdag 28 september samen Hotel Dumont, de nieuwe werk- en ontmoetingsplek van onze organisaties. Je leest hier hun feestelijke openingsspeech.

Hotel Dumont is van ons. Eindelijk. Na jaren van voorbereiding staan we hier, met vereende krachten. Iedereen weet wat te doen. De taken zijn onderling verdeeld, deftig doorgesproken. Missie? Investeren en dwarsverbanden leggen voor een dynamisch letterenveld waar elk verhaal telt.

Literatuur en lezen promoten, zowel hier in de wijk, in Klein Antwerpen als in Leipzig of Guadalajara. Kortom: Een levendige letterensector voor veelkoppige lezers. Strategie? Maatwerk. Geen wondermiddel noch eenheidsworst.

Alle auteurs zijn op de hoogte. Alles kan, niks moet. Geen algemene strategie. Het hoogstpersoonlijke maken is wat telt: Geëngageerd, postmodern, post-postmodern, hokjesloos... Individuele bijzonderheid als tegengif voor de afstompende veralgemening. Illustratoren maken er desnoods een tekening bij, of dumpen de tekst. Acteurs en slammers schreeuwen de ziel uit de letters. Vertalers zorgen voor de internationale weerklank. Literaire organisaties bieden luidsprekers op volkstoelopen en sluikwegen naar besloten clubs. Uitgevers bepalen het tempo. Boekhandels zorgen voor spreiding en etalages.

Lezers komen hier ook thuis. We verwelkomen ze met open armen. Hier komen ze op adem. Steken ze elkaar aan. Hotel Dumont is een huis van inspiratie voor leesbevorderaars van diverse pluimage. Een broedplek waar de bezieling van leesambassadeurs, selectielezers en voorleesbuddy’s door de gangen zingt. Rijk aan nieuwe melodieën trekken ze opnieuw de wereld in om vonken te doen overslaan bij jonge, beginnende, puberende, sputterende of verwoede lezers. Geen algemene strategie. Maatwerk op zoek naar connectie. Welk verhaal voor deze lezer de werkelijkheid overrompelt. Welke bundel die lezer wakker schudt, of troost.

Tot de nok gevuld met verhalen

Het kón ook niet eerder. Er was simpelweg geen plaats. Te krap behuisd. Geen verluchting ook. Hier is er het salon, de serre, het tuinpaviljoen, de zolder, de binnentuin in open lucht. Veel ruimte voor dialoog, debat, discussie. Hotel Dumont is een ontmoetingsplek voor de sector met een warmtepomp die wisselvalligheden tegengaat, energie laat circuleren en ambitie oppompt.

Je ziet het niet meteen, maar dit pand is tot de nok gevuld met verhalen, startensklaar om huis te houden bij iedereen die eraan toe is. Elke sterveling geveld door de leescrisis is een doelwit. Elke leeslustige eveneens. Voor borelingen die niet eens weten wat lezen ís, is er Boekstart. Voorgelezen worden in bed, in bad en op schoot. Hier begint het. Scholen en bibliotheken bieden wat graag onderdak. Samen voor meer lezers. We spreken dezelfde taal. Meertalig, en toch dezelfde taal.

Vorige week op de radio: literatuur is dood. Een riedeltje van alle tijden. Literatuur is al 100 keer gestorven en al 101 keer blozend verrezen. Vandaag staat ze geschramd en verweerd naast haar sokkel te blaken. Er is geen prestigetrapje nodig om de lezer te betoveren. Akkoord, vanaf de begane grond in de entertainmentjungle vol games, Netflix, concerten en sportwedstrijden is het lastiger lezers spotten en opvallen, maar eenmaal de connectie is gemaakt, is de animo als vanouds.

U zal begrijpen, dames en heren, dat deze bakstenen geen magische krachten bezitten. Hotel Dumont is geen sprookjeskasteel. Het tuinpaviljoen wordt niet warmer van boeken in zijn buik. Toch is deze plek een zegen.

Werken aan een Boektopische toekomstwereld? Eén adres: Lange Leemstraat 57. De vruchtbare straatnaam kan geen toeval zijn. Dat Hotel Dumont een incubator mag zijn voor frisse ideeën (over talentontwikkeling, leesbevordering, drempels slechten, enz.) die als zaailingen op hun beurt weer kunnen uitgroeien tot stevige pijlers van een geïntegreerd letterenbeleid van morgen. Want alles is altijd in beweging en niks is voor de eeuwigheid.

Al kunnen we met Hotel Dumont en onze erfpachtovereenkomst tot 2053 toch eventjes voort. Dat we hier nu met z’n allen staan, is het werk van velen. Onze dankbaarheid is dan ook groot voor onze besturen en de pleitbezorgers die ons voorgingen: voormalige bestuursleden van Literatuur Vlaanderen met voorzitters Jos Geysels en Mia Doornaert en Koen Jaspaert bij Iedereen Leest.

Wees welkom

Koen Van Bockstal, de vorige directeur van Literatuur Vlaanderen, legde een stevig fundament en ex-bestuurder Rik Vandecaveye is tot op vandaag als bouwbegeleider een onmisbare hoeksteen in dit project. In financieel onstabiele omstandigheden zijn Callebaut architecten en Zoom architecten er samen met aannemer Monument Goedleven toch in geslaagd dit bouwproject af te ronden. Hun ingesteldheid was altijd oplossingsgericht, ook als dat verre van evident was. Echter, zonder de structurele steun van de Vlaamse Regering en stad Antwerpen was Hotel Dumont vandaag niet meer dan een fantoom. Daar zijn we hun zeer erkentelijk voor.

De fundamenten zijn gelegd. Het huis staat er. Het is nu aan ons.

Kom binnen. Wees welkom. Wat gaan we doen.