Sinds 1 januari 2016 zijn de bepalingen voor openbare bibliotheken geschrapt uit het decreet Lokaal Cultuurbeleid. Het onderzoek ‘Steeds meer met steeds minder’ geeft nu een beter zicht op wat de impact hiervan is op de financiële slagkracht van de bibliotheken in Vlaanderen.
Het schrappen van de bepalingen voor openbare bibliotheken uit het decreet Lokaal Cultuurbeleid had een rechtstreekse impact op de bibliotheeksector.
- De Vlaamse middelen voor bibliotheken kwamen ongeoormerkt terecht in het Gemeentefonds waardoor sinds 2016 gemeenten dit bedrag kunnen besteden naar eigen goeddunken.
- De bibliotheekplicht verviel, waardoor niet langer elke Vlaamse gemeente een bibliotheek diende in te richten.
Door het ongeoormerkt toewijzen van de bibliotheekmiddelen aan de gemeenten, zijn bibliotheken nog afhankelijker geworden van hun lokaal bestuur voor hun financiële middelen en personeel. In welke mate is dit meetbaar en concreet voelbaar voor het bibliotheekpersoneel? En welke impact heeft dit op de kwaliteit van de dienstverlening?
Met meer taken, minder mensen en minder middelen is het gebrek aan overkoepelend bibliotheekbeleid een tikkende tijdbom die we ons in tijden van ontlezing, desinformatie en voortdenderende digitale transformatie niet kunnen veroorloven.
Willem Bongers-Dek (voorzitter BoekenOverleg)
Download het onderzoeksrapport
Het volledige onderzoeksrapport kan je hieronder downloaden en lezen, inclusief het opiniërende voorwoord van Willem Bongers-Dek, voorzitter van het BoekenOverleg.
Het BoekenOverleg gaf de opdracht aan Universiteit Antwerpen om dit onderzoek te voeren, met het oog op de naderende verkiezingen en naar aanleiding van de belangrijke rol van de bibliotheken binnen het memorandum. Het memorandum en dit onderzoek werden aan beleidsmakers gepresenteerd op de Staat van het Boek in het Vlaams Parlement op 25 april 2024.
‘Lees wijzer. Memorandum van het BoekenOverleg (2024-2029)’
In een memorandum belicht het BoekenOverleg enkele uitdagingen en prioriteiten voor het boek, zodat die worden meegenomen na de Vlaamse, federale (en Europese) verkiezingen in mei en lokale verkiezingen in oktober 2024. Eén van de beleidsthema’s heeft betrekking op (de financiële slagkracht van) de bibliotheken in Vlaanderen.
Het BoekenOverleg
Het BoekenOverleg is de beleidspartner voor thema’s die met boeken en literatuur te maken hebben. Het platform behartigt de gezamenlijke belangen van de boeken- en letterensector, met respect voor de diversiteit en de autonomie van alle spelers die in het BoekenOverleg vertegenwoordigd zijn.
In de pers
De Standaard publiceerde op 25 april een artikel over dit onderzoek.