10 tips van de adviescommissies voor een overtuigend werkplan

In de kijker 29 september 2024

Een goed werkplan geeft de adviescommissie inzicht in jou als literaire maker en de manier waarop je te werk gaat. Het is een momentopname waarop je jezelf als auteur en je huidige en toekomstige projecten voorstelt. Een werkplan is persoonlijk en authentiek: er bestaat geen vast sjabloon voor hoe een werkplan eruit moet zien. Daarom vroegen we aan de commissieleden van Literatuur Vlaanderen wat zij verwachten van een werkplan. Hieronder lees je hun 10 tips. 

1. Leg de ziel van je werk bloot 

Waarom maak/schrijf/illustreer je precies dit werk en welke plek neemt het in in je oeuvre? Wat is de drijfveer of zelfs de urgentie? Je hoeft niet tot in detail elk hoofdstuk en elke scène uitgebreid te beschrijven of een uitgeschreven scenario toe te voegen. Probeer daarentegen de ziel, de essentie bloot te leggen van het werk dat je maakt. Waarom moet dat verhaal verteld worden en welke plaats zal jouw werk innemen in het literaire aanbod en landschap? Welke andere literaire werken behandelen dezelfde thema's, en wat is dan jouw specifieke invalshoek? Vertel ook hoe thema's vorm krijgen in je literaire creatie: vorm verteller, vertelperspectief, motieven, personages ... Zo kan de commissie zich al iets voorstellen bij het resultaat. 

2. Maak het persoonlijk en concreet 

Een werkplan geeft een inkijk in wie je bent en jouw artistieke visie en poëtica. Wat betekent ‘literair maker zijn’ voor jou? Welke plaats neemt het in je leven in, wat vind je uitdagend en welke evolutie heb je al doorgemaakt? Wat zijn de inspiratiebronnen voor de literatuur die je maakt? Reflecteer (kritisch) op je makerschap en illustreer dat gerust met sprekende voorbeelden.  

3. Schets hoe je je verhoudt tot de wereld 

In je werkplan geef je niet alleen inzicht in je makerschap en hoe je dat invult, maar vertel je ook hoe je je verhoudt tot de wereld. Wat is jouw plek in het huidige literaire landschap? Wil je met je werk raken aan een maatschappelijk thema, of net niet? En waarom? Vertel ook welke engagementen je opneemt in het literaire veld en waarom die belangrijk zijn voor jouw ontwikkeling. 

4. Hou het helder en beknopt 

Schets op een bondige en duidelijke manier welke projecten je al allemaal op touw hebt gezet en welke projecten op til staan, wat jouw toekomstplannen zijn, waarom je bepaalde keuzes maakt op vlak van planning, vorm, inhoudelijke thema’s, stijl en taal. Geef een overzicht van jouw gepubliceerde werk, zowel titels als kleine afbeeldingen van de covers. Een goed werkplan is niet te lang en kan bijvoorbeeld perfect bestaan uit 5 à 6 pagina’s met de nodige informatie. 

5. Wees jezelf 

Het is fijn als in een werkplan de artistieke ziel van de aanvrager doorschemert, bijvoorbeeld in de eigenzinnigheid van de aanvraag, de vormgeving, de insteek of de beelden. Maak er geen verkoopspraatje van, maar een authentiek document waarin de adviescommissie de eigenheid van de aanvrager voelt. Een goed werkplan is creatief en eigenzinnig. Je schrijft een werkplan voor mensen die jou niet kennen, maar je graag willen leren kennen. Je bezorgt je werkplan dan ook op de manier die jou het beste ligt: schriftelijk, in de vorm van een filmpje (maximaal 6 minuten) of vertrekkend vanuit illustraties. 

6. Schrijf eerlijk en transparant 

Meer dan een gedetailleerde planning willen adviescommissies een inkijk krijgen in het proces en in de zoektocht die je aflegt. De zoektocht hoeft nog niet afgerond te zijn. Schrijf in je werkplan eerlijk en open wat nog onduidelijk is en wat je nog wilt onderzoeken, en hoe je dat zult aanpakken. Misschien is je werkplan geen echt ‘plan’: ook als je nog niet weet waar je staat, mag je dat in je werkplan zo omschrijven, of terugblikken op een eerder schrijfproces.   

7. Breng uitdagingen in kaart 

Zijn er bepaalde uitdagingen of gevoeligheden die je kunt verwachten tijdens het maakproces? Speelt het in op bepaalde maatschappelijke of ethische thema’s die vandaag leven? Licht toe hoe je daarmee wilt omgaan. Zorg ervoor dat de commissie voelt dat je erover hebt nagedacht en wat jouw denkpistes zijn, ook al heb je hét antwoord niet paraat. 

8. Behoud focus en structuur 

Een goed werkplan is niet ellenlang, maar vertelt in essentie wat je al geleerd hebt en waar je nog wilt groeien, wat je nu en in de toekomst wilt doen, waarom en hoe. Maak niet te veel zijwegen, maar hou je werkplan overzichtelijk en gestructureerd voor de lezer. Voeg een inhoudstafel toe en begin nieuwe hoofdstukken op een nieuwe pagina. Laat het nalezen door iemand die niet betrokken was bij het proces om de opbouw te checken. Ook lange recensies en moodboards met andere makers hou je er beter uit. Voeg wel enkele goed gekozen fragmenten toe van je werk, zeker als het in de eindfase zit. 

9. Lees het reglement 

Elk jaar krijgen de reglementen een update. Dit jaar vind je in het reglement voor de werkbeurzen aangepaste lijsten met richtlijnen voor een werkplan, per specifiek genre. Daarin vind je heel veel nuttige aanknopingspunten om je werkplan vorm te geven. Niet onbelangrijk, aangezien een duidelijk en overtuigend werkplan en eerder gepubliceerd werk behoren tot de belangrijkste beoordelingscriteria voor je aanvraag. De andere criteria vind je ook in het reglement. Vragen en uitdagingen waarop je geen antwoord vond, kan je voorleggen tijdens een een-op-eengesprek met commissieleden en medewerkers van Literatuur Vlaanderen tijdens Liever Live, op 22 oktober en 21 november in Antwerpen

10. Hou rekening met de deadline 

Aanvragen die te laat binnenkomen, worden niet behandeld. Daarvoor baseren we ons op de verzenddatum van je mail. Nakende deadlines vind je in het reglement en op de website van Literatuur Vlaanderen en je wordt eraan herinnerd via de nieuwsbrief en de sociale media van Literatuur Vlaanderen. Schrijf je in voor de nieuwsbrief Actueel en volg ons op de sociale media als je niets wilt missen. Begin tijdig aan je aanvraag. Als je dan vragen hebt, kun je contact opnemen met ons en dan hebben wij de tijd om je verder te helpen. 

Over de adviescommissies van Literatuur Vlaanderen

Voor inhoudelijk advies over subsidieaanvragen, projectvoorstellen en beoordelingsprocedures rekent Literatuur Vlaanderen op adviescommissies.

Literatuur Vlaanderen heeft dertien adviescommissies. Daarin zitten vijf tot zeven experts in een bepaald genre of thema: auteurs, vertalers, journalisten, academici, uitgevers of bestuursleden van een literaire vereniging. De leden van een adviescommissie worden benoemd voor vier jaar. Hun mandaat is niet verlengbaar. De voorzitters van alle adviescommissies zitten ook in het Beslissingscollege.